Limburg krijgt geen surpraregionaal referentiecentrum voor jongeren met een eetstoornis, aangezien geen enkel ziekenhuis zich kandidaat heeft gesteld. Vanaf dit najaar kunnen deze jongeren wel terecht in een dagkliniek, allicht in Munsterbilzen.
Sinds 1 februari vorig jaar zijn er speciale zorgtrajecten voor patiënten met een eetstoornis die jonger zijn dan 23. Daar komt nu een extra laag bovenop: namelijk de supraregionale referentiecentra voor jongeren met een eetstoornis. De kandidaturen hiervoor moesten tegen 1 februari binnen zijn, tegen 1 april neemt federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) een beslissing.
Kamerlid Nawal Farih (CD&V) heeft van de nabijheid van zorg haar strijdpunt gemaakt. “CD&V zal er persoonlijk op toezien dat de uitrol van de referentiecentra volgens een correcte geografische spreiding gebeurt. Jongeren met een zware diagnose moeten zo dicht mogelijk bij hun leer- en leefomgeving kunnen herstellen. Dat is essentieel voor hun leeftijd”, vindt Farih. “Eetstoornissen hebben enorme gevolgen, niet alleen voor de jongeren zelf, maar ook voor hun families en leefomgeving.”
Farih verwijst ook naar de hogere suïcidecijfers bij jongeren met een eetstoornis. “Het is niet te verantwoorden dat die jongeren de moed verliezen door te lange wachtlijsten en een gebrek aan nabije zorg.”
Niet genoeg patiënten
De regionale spreiding zal niet lukken, want in Limburg komt er geen referentiecentrum. Geen enkel Limburgs ziekenhuis heeft zich kandidaat gesteld. “Omdat de criteria voor onze regio moeilijk haalbaar zijn”, weet Farih. “Daardoor lopen we een expertisecentrum mis. Net zoals nog andere dossiers in het verleden. Gelukkig worden de krachten wel gebundeld voor de dagkliniek.”
“Dat we ons geen kandidaat hebben gesteld voor een supraregionaal referentiecentrum is een bewuste keuze”, zegt Greet Croenen, directeur externe aangelegenheden van zorggroep Myna, de fusie tussen psychiatrische ziekenhuizen Asster uit Sint-Truiden en Sint-Jozef in Munsterbilzen. “Wij voldoen niet aan de voorwaarden voor die referentiecentra. We beschikken niet over genoeg patiënten of over de juiste expertise.” Een van de voorwaarden was ook om aan innovatief onderzoek te doen, waardoor eerder universitaire ziekenhuizen of zeer gespecialiseerde centra zoals Tienen in aanmerking komen. Patiënten met zeer ernstige problemen zullen nog altijd worden doorgestuurd naar Leuven of naar Tienen.
Dagkliniek
Maar er komt dus wel een dagkliniek voor jongeren met een eetstoornis. “Daar zijn we al heel blij mee”, zegt Veerle Umans van Ligant, het Limburgse netwerk dat zich bekommert om de geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren. “Die dagkliniek is er vooral voor jongeren tussen 12 en 18 jaar. Tot nu toe konden deze patiënten alleen buiten Limburg terecht, dat zal dus veranderen.”
Patiënten met ernstige eetstoornissen kunnen nu al voor hun fysieke behandeling terecht in het Jessa Ziekenhuis. Daar krijgen ze bijvoorbeeld sondevoeding. In 2024 waren dat 17 patiënten, in 2023 16 en in 2022 20, allemaal meisjes van 12 tot 16 jaar. “Voor de psychische component van hun behandeling werken we momenteel al samen met het multidisciplinair team gespecialiseerd in eetstoornissen”, zegt Jan-Bert Willems, zorgmanager van Jessa. In dat team zitten een psychiater, een arts en gespecialiseerde psychologen en diëtisten. Ook Jessa werkt mee aan de dagkliniek, die wellicht in Munsterbilzen zal komen.
Aanvankelijk was er van dagklinieken geen sprake. Limburg en West-Vlaanderen hebben er bij de werkgroep die minister Vandenbroucke had opgericht om eetstoornissen aan te pakken voor gepleit om zich te richten op de netwerken voor geestelijke gezondheidszorg. Zo is een dagkliniek in elke provincie mogelijk. “We krijgen vanaf 1 april financiering, we hopen in het najaar te kunnen starten”, zegt Umans.