CD&V-Kamerlid Nawal Farih heeft een actieplan klaar voor een specifiek zorgbeleid voor jonge kankerpatiënten. Ze pleit voor laagdrempelige en toegankelijke basiszorg voor deze patiënten en richtlijnen voor zorginstellingen rond specifieke behandelingen. Daarnaast wil ze centra die alle expertise rond de problematiek bundelen en hooggespecialiseerde zorg bieden tijdens en na de behandeling. Farih diende deze voorstellen in als resolutie in de Kamer. “Hoog tijd om deze vergeten groep patiënten de aandacht en specifieke zorg te bieden die ze nodig hebben,” klinkt het.
Jaarlijks krijgen ongeveer 1.700 jongeren tussen de leeftijd van 16 en 35 jaar de diagnose van kanker. Dit zijn de zogenoemde AYA’s (Adolescents & Young Adults with cancer). Deze kleine patiëntengroep maakt ongeveer 2% uit van alle kankerdiagnoses in ons land, maar beslaat een zeer diverse groep met een grote verscheidenheid aan invasieve tumortypes.
Deze jonge kankerpatiënten hebben specifieke medische en psychosociale noden. Onderzoek toont aan dat de ontwikkeling van tumoren en de respons op behandeling kunnen verschillen in vergelijking met oudere kankerpatiënten. Farih: “De gangbare behandelingsrichtlijnen zijn niet altijd geschikt voor AYA patiënten. De overheid moet daarom zorginstellingen aanmoedigen om specifieke richtlijnen op te stellen.”
Deze behandeling houdt vele uitdagingen in. “Te weinig AYA’s nemen deel aan klinische studies, die de drijvende kracht vormen om de behandeling van kankerpatiënten te verbeteren. Bovendien gebeuren de diagnoses bij jonge mensen vaak te laat doordat zorgverleners vaak niet vertrouwd zijn met deze specifieke doelgroep. Ook is er het risico op gevolgen voor de vruchtbaarheid en andere laattijdige negatieve effecten, zoals secundaire tumoren, hart- en vaatziektes en obesitas. Een betere opvolging van patiënten voor, tijdens en na behandeling is broodnodig,” aldus Farih.
Het plan van CD&V voorziet toegankelijke en laagdrempelige basiszorg op regionaal niveau. Daarnaast is er volgens Farih nood aan gespecialiseerde (medische en psychosociale) zorg in enkele expertisecentra, aangezien de behandeling van deze patiëntengroep momenteel enorm verspreid zit over de verschillende ziekenhuizen in ons land. Zo werd in 2019 in Vlaanderen in 53 verschillende ziekenhuizen kanker bij AYA’s geregistreerd, met bijzonder grote verschillen in aantallen tussen de ziekenhuizen (gaande van 2 patiënten per ziekenhuis tot 155 patiënten per ziekenhuis). Dit terwijl deze groep juist nood heeft aan concentratie van expertise. Onder meer Nederland, Australië en het Verenigd Koninkrijk zetten al in op gespecialiseerde zorg en expertisecentra voor deze doelgroep.
Farih: “In de praktijk denk ik aan een centrum per ziekenhuisnetwerk met een (mobiel) AYA-team bestaande uit een arts, verpleegkundigen, een sociaal werker, psycholoog, kinesitherapeut, en seksuoloog. Die staan in voor zorg op maat, contact en samenwerking met een expertisecentrum, implementatie en opvolging van een zorgpad voor deze patiënten.”
Daarnaast heeft kanker een enorme financiële impact op jonge mensen, onder meer door een gebrekkig opvangnet na diagnose en tijdens behandeling. “Ook hier moet de regering werk maken van een beter financieel vangnet om de inkomensverliezen te compenseren,” besluit Farih.
